آموزش هورمون سایتوکیتین در باغبانی

اولین بار دانشمندی به ناممیلرموفق شد از اسپرم شاه ماهیاولین انگیزنده تقسیم سلولی را جدا کند که آنراکینیتیننام نهاد. بعدهامعلوم شد که این ماده مصنوعی است و در گیاه وجود ندارد و اولین ماده طبیعی استخراجشده از گیاه از بذور نارسذرتبدست آمد کهزآیتننام گرفت و بعد به این ماده و دیگر مواد مشابهسایتوکینیننام گذاشتند و بالاخره بتدریجبوجود سایتوکنین درتخمدان میوه جاتوریشه‌هایپی‌بردند. نقش اصلی همهسایتوکنین‌ها در کنترل تقسیم سلولی است.

نقش سایتوکینین‌ها در گیاه

·         هورمون سایتوکینینتقسیم سلولیرا در گیاه تحریک می‌کند.

·         سایتوکینین‌ها در طویل شدن سلول و بزرگ شدن آن و رشد تاثیر می‌گذارد.

·    تشکیل ریشه: سایتوکینین با غلظت زیاد از تشکیل ریشه جلوگیری می‌کند و با غلظتخیلی کم به تشکیل ریشه کمک می‌کند.

·         پیری ودیررسی: این هورمون پیری را در برگها بهتاخیر می‌اندازد و از ریزش گلها و برگها و میوه‌ها جلوگیری می‌کند.

·         پارتنوکارپی (میوه بدون دانه): این هورمون در ایجادپارتنوکارپی میوه موثر است مانندانجیر.

·         تاثیر در گلدهی: سایتوکینین موجب افزایش گلدهی در گیاهان روز کوتاه در شرایطروز بلند و بر عکس می‌شود.

کاربرد سایتوکینین‌ها درباغبانی

·         افزایش شاخه زایی: استفاده از این هورمون در اوایل تابستان می‌تواند باعث شاخهزایی شود.

·    افزایش طول میوه‌هایسیب: اگر سیبها با این هورمون از 10 روز بعداز اینکه گلها باز شدند هورمون پاشی شوند طول میوه‌های سیب درازتر خواهدشد.

·         افزایش جوانه زنی بذرها :اگر بذرها یک روز در محلول سایتوکینین خیس بخورندجوانه زنی افزایش می‌یابد.

·         افزایش گیاهانی مانندگل داوودیوگل میخکاز طریق کشت بافت به کمک اینهورمونانجام می‌گیرد.

·    استفاده از هورمون سایتوکینین موجب افزایش طول عمر گلهای بریده و سبزیهای برگیدر مرحله بعد از برداشت می‌شود.

·    کاهش ریشه دهی : محلول پاشی با سایتوکینین بر روی برگها نسبت رشدریشهبه شاخه را کاهش می‌دهد در حالی کهکاربرد آن روی ریشه این نسبت رشد را افزایش می‌دهد.

·         با محلول پاشی سایتوکینین می‌توان شاخه دهی با زاویه باز را بوجودآورد.

·    سرمادهی ریشه‌های درختانی که در معرض سرما قرار نگرفته‌اند : مصرف سایتوکینینمی‌تواند جایگزین سرمای مورد نیاز درختانی باشد که ریشه‌هایشان در معرض سرما قرارنگرفته‌اند.

·         سایتوکینین رشد اولیهتخمدانرا درمیوه‌هاباعث می‌شود.

·         سایتوکینین‌ها در افزایش پر پشت کردن گیاهان در برابر گرما موثر هستند.

·         ریزش میوه‌ها در نهالهای جابجا شده به علت کمبود سایتوکینین است.

·    از سایتوکینین‌ها برای بوجود آوردن جوانه‌های اتفاقی روی شاخه‌های درختان میوهو همچنین تبدیل پیچک به خوشه دردرخت انگوراستفاده می‌شود.

·         سایتوکینین دوره نونهالی(صغیری) را در نهالهای درختان میوه کوتاهمی‌کند.

o   سایتوکینین‌ها فعالیت جوانه‌های جانبی را در شاخه‌ها افزایش داده و موجب ایجادشاخه‌های فرعی در درختان میوه شده و غالبیت جوانه انتهایی را می‌شکند و موجب کاهشرشد طولی شاخه می‌شود.

·    هورمون سایتوکینین رقابت بین رشد مریستم انتهایی شاخه و رشد میوه را می‌شکند وباعث رشد بهتر میوه‌های می‌شود

·    شکستن دوره خواب بذور: انواع مختلف سایتوکینین‌ها در شکستن دوره خواب تعدادی ازبذرهایی که به نور هم حساس نیستند، موثر هستند.

·    هورمون سایتوکینین در حرکت بخشیدنمواد غذاییموثر است بطوری که این ماده بهعضوهای مانند میوه‌ها و برگها و غده‌های جوان که خود تولید کننده هورمون هستند،انتقال می‌یابد.